การพัฒนาวิธีหาปริมาณตะกั่ว ในตัวอย่างอะลูมิเนียมและอะลูมิเนียมเจือโดยเทคนิคอินดักทิฟลีคัพเพิลพลาสมาออพติคอลอิมิสชันสเปกโทรสโกปี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาวิธีทดสอบหาปริมาณตะกั่วในตัวอย่างอะลูมิเนียมและอะลูมิเนียมเจือ ที่ให้ผลการทดสอบ ที่รวดเร็ว ถูกต้อง และแม่นยํา โดยใช้กราฟมาตรฐานที่สร้างจากสารละลายมาตรฐานที่มีองค์ประกอบต่างจากสารตัวอย่าง ด้วยเทคนิคอินดักทีฟลีคัพเพิลพลาสมาออพติคอลอิมิสชันสเปกโทรสโกปี และได้ศึกษาคุณลักษณะเฉพาะที่แสดงสมบัติของวิธีทดสอบ ได้แก่ ความสัมพันธ์เชิงเส้น (Linearity) ขีดจํากัดการตรวจหา (Limit of Determination, LOD) ขีดจํากัดการวัดปริมาณ (Limit of Quantitation, LOQ) ความโอนเอียง (Bias) ความเที่ยง (Precision) และผลกระทบจากองค์ประกอบของตัวอย่าง (Matrix effect) โดยกําหนดให้ค่าความไม่แน่นอนเป้าหมายของวิธีต้องไม่เกินร้อยละ 20 จากการศึกษาพบว่าค่าขีดจํากัดการตรวจหาและขีดจํากัดการวัดปริมาณเท่ากับ 2.164 และ 100.0 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลําดับ ช่วงการใช้งานของวิธีทดสอบอยู่ในช่วง 100.0 – 500.0 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ค่าความโอนเอียงของวิธีประเมินจากค่าคืนกลับของสารมาตรฐานที่เติมลงไปในตัวอย่างอะลูมิเนียมที่ไม่มีปริมาณตะกั่วที่ระดับความเข้มข้น ต่ํา กลาง และสูง ของช่วงการใช้งานของวิธี ภายใต้สภาวะ repeatability มีค่าร้อยละของค่าคืนกลับ 81.76 – 83.43 ความเที่ยงของการทดสอบโดยวิธีเติมสารละลายมาตรฐานความเข้มข้นเดียวกับการศึกษาความโอนเอียงภายใต้สภาวะ intermediate repeatability มีค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานสัมพัทธ์น้อยกว่าร้อยละ 3.0 และผลการตรวจยืนยันผลกระทบจากองค์ประกอบของตัวอย่าง โดยการเปรียบเทียบแบบจับคู่สิ่งที่ท (Paired t – test) ด้วยวิธี Non-matrix matched calibration กับวิธี Matrix matched calibration พบว่า tcall = 2.409 น้อยกว่า tcrit = t(0.025,2) = 4.30 แสดงว่าไม่มีผลกระทบจากองค์ประกอบของตัวอย่าง และเมื่อนําข้อมูลดังกล่าวมา ใช้ในการประเมินค่าความไม่แน่นอนของการวัด [1] พบว่า ได้ค่าความไม่แน่นอนร้อยละ 19 ของปริมาณที่ตรวจวัดได้ ที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 ดังนั้น สรุปว่าวิธีที่พัฒนาขึ้นสามารถใช้ในการวิเคราะห์หาปริมาณตะกั่วในตัวอย่างอะลูมิเนียม และอะลูมิเนียมเจือให้ผลถูกต้อง แม่นยํา น่าเชื่อถือ และเหมาะกับการใช้งานตามวัตถุประสงค์