การเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการเห็ดนางรมด้วยวัสดุเหลือทิ้งกากกาแฟ

ผู้แต่ง

  • นงลักษณ์ บรรยงวิมลณัฐ สำนักเทคโนโลยีชุมชน กรมวิทยาศาสตร์บริการ
  • จิราภรณ์ บุราคร สำนักเทคโนโลยีชุมชน กรมวิทยาศาสตร์บริการ
  • สุพะไชย์ จินดาวุฒิกุล สำนักเทคโนโลยีชุมชน กรมวิทยาศาสตร์บริการ
  • อภิรัชต์ สมฤทธิ์ สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร

DOI:

https://doi.org/10.60136/bas.v8.2019.269

คำสำคัญ:

เห็ดนางรม, วัสดุเหลือทิ้งกากกาแฟ, ขี้เลื่อย

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการเพิ่มค่าโภชนาการเห็ดนางรมด้วยวัสดุเหลือทิ้งกากกาแฟ เนื่องจากกากกาแฟประกอบด้วยธาตุไนโตรเจนปริมาณสูงเป็นส่วนประกอบสำคัญ  มีธาตุโพแทสเซียม  ธาตุฟอสฟอรัสและสารอย่างอื่นอีกเล็กน้อยที่ช่วยเพิ่มพัฒนาการของเห็ด  โดยใช้เป็นวัสดุเพาะปลูกเห็ดนางรมภูฎานซึ่งเป็นเห็ดชนิดสีเทาที่กรมวิชาการเกษตรเป็นผู้ผลิตเชื้อ  ทดลองเพาะปลูกเห็ดนางรมภูฎานด้วยวัสดุปลูกจากกากกาแฟผสมขี้เลื่อยไม้ยางพารา อัตราส่วนร้อยละ 50:50, 25:75 และ 0:100 พบว่าวัสดุปลูกอัตราส่วน 50:50 ให้ค่าทางโภชนาการด้านโปรตีนสูงกว่าวัสดุเพาะปลูกขี้เลื่อยไม้ยางพารา 100% มากกว่า 2 เท่า และการใช้วัสดุเพาะปลูกเห็ดจากกากเมล็ดกาแฟบดผสมขี้เลื่อยไม้ยางพารา อัตราส่วนร้อยละ 25:75 ให้ค่าทางโภชนาการด้านค่าแคลอรีต่ำกว่าวัสดุเพาะปลูกขี้เลื่อยไม้ยางพารา 100% เท่ากับร้อยละ 51  นอกจากนี้การเพาะเห็ดนางรมภูฎานจากกากกาแฟผสมขี้เลื่อยไม้ยางพาราอัตราส่วนร้อยละ 50:50 ได้ผลผลิตดอกเห็ดที่มีปริมาณมากกว่าวัสดุเพาะปลูกขี้เลื่อยไม้ยางพารา 100% ถึงร้อยละ 19-110 จากผลการทดลองแสดงให้เห็นว่ากากกาแฟเหมาะสมเป็นวัสดุเพาะปลูกเห็ดนางรมภูฎานทดแทนวัสดุเพาะปลูกขี้เลื่อยไม้ยางพารา เนื่องจากผลิตเห็ดที่มีคุณค่าทางโภชนาการเพิ่มขึ้น และวัสดุเพาะปลูกเห็ดชนิดใหม่ยังเป็นการเพิ่มมูลค่ากากกาแฟที่เป็นวัสดุเหลือทิ้งและลดปัญหาการกำจัดขยะกากกาแฟอีกนับหลายพันตันต่อปี

References

ณัฐพงษ์ สิงห์ภูงา และรัตนะ ยศเมธากุล. การเพิ่มผลผลิตของเห็ดนางรมที่เพาะเลี้ยงจากวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรด้วยจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ (EM). นครสวรรค์ : คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 2553.

สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร. ยุทธศาสตร์กาแฟ ปี 2552-2556 [ออนไลน์]. [อ้างถึงวันที่ 29 มีนาคม 2555]. เข้าถึงจาก: http://www.agriman.doae.go.th/home/agri1/agri1.3/ strategics_2554/05_ coffee.pdf.

สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์กรมหาชน). อุตสาหกรรมการแปรภาพกาแฟ [ออนไลน์]. [อ้างถึงวันที่ 22 เมษายน 2555]. เข้าถึงจาก: http://www.arda.or.th/kasetinfo/south/coffee/used/index.php.

ASSOCIATION OF OFFICIAL ANALYTICAL CHEMISTS. Official methods of analysis of the Association of Official Analytical Chemists. AOAC. 993.13, 958.01. Arlington, Virginia : Association of Official Analytical Chemists International, 2012.

SUISANSHO, NORIN, NOGYO KANKYO and GIJUTSU KENKYUJO. Official methods of analysis of fertilizers. Tsukuba-shi, Ibaraki-ken, Japan : National Institute of Agro-Environmental Sciences, Ministry of Agriculture, Forestry, and Fisheries, Official Method of Analysis Fertilizers JAPAN, 1987.

HORWITZ, W. and GEORGE W. LATIMER. Manual on Organic Fertilizer Analysis, APSRDO, DOA:4/2551, 2551.

ASSOCIATION OF OFFICIAL ANALYTICAL CHEMISTS. Official methods of analysis of the Association of Official Analytical Chemists. AOAC. 920.153, 981.10, 996.06, 985.29, 942.23, 984.27, 999.10. Arlington, Virginia : Association of Official Analytical Chemists International, 2012.

กากเปลือกกาแฟตากแห้ง

Downloads

เผยแพร่แล้ว

07-10-2022

How to Cite

บรรยงวิมลณัฐ น., บุราคร จ., จินดาวุฒิกุล ส., & สมฤทธิ์ อ. (2022). การเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการเห็ดนางรมด้วยวัสดุเหลือทิ้งกากกาแฟ. วารสารวิทยาศาสตร์ประยุกต์ กรมวิทยาศาสตร์บริการ, 8(8), 96–105. https://doi.org/10.60136/bas.v8.2019.269