ผลของการใช้ปุ๋ยน้ำหมักมูลหนอนไหมต่อฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ปริมาณคลอโรฟิลล์ และสารประกอบฟีนอลิกรวมในหญ้าหวาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
หญ้าหวานเป็นพืชสมุนไพรที่มีการน�ําไปใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องดื่ม ยาสมุนไพร และ
การแพทย์กันอย่างกว้างขวาง เนื่องจากใบสามารถช่วยในการรักษาผู้ป่วยโรคเบาหวานและลดระดับ
น�้ําตาลในเลือดได้ การปลูกหญ้าหวานโดยใช้ปุ๋ยอินทรีย์จะช่วยให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์และช่วยลดต้นทุน
การใช้ปุ๋ยเคมีได้ จากกระบวนการเลี้ยงตัวหนอนไหมจะถ่ายมูลเป็นจ�ํานวนมากทิ้งไปโดยเปล่าประโยชน์
การทดลองนี้จึงได้ศึกษาการใช้ปุ๋ยน�้ําหมักจากมูลหนอนไหมต่อฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ปริมาณคลอโรฟิลล์
และสารประกอบฟีนอลิกรวมในหญ้าหวาน ประกอบด้วย 5 ทรีทเมนต์ ได้แก่ การไม่ใส่ปุ๋ยน�้ําหมัก
มูลหนอนไหม (Silkworm Waste Bio-extract; SWB0) เป็นปัจจัยควบคุม และการใส่ปุ๋ยน�้ําหมัก
มูลหนอนไหมที่มีการเจือจางความเข้มข้น 10, 20, 30 และ 40 เท่า (SWB10, SWB20, SWB30, SWB40)
จ�ํานวน 10 ซ�้ํา ๆ ละ 1 กระถาง วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely Randomized
Design; CRD) บันทึกผลเมื่อหญ้าหวานพร้อมเก็บเกี่ยวที่อายุครบ 6 สัปดาห์หลังย้ายปลูก ผลการทดลอง
พบว่า การให้ SWB20 ต้นหญ้าหวานมีปริมาณคลอโรฟิลล์เอและคลอโรฟิลล์รวมสูงที่สุด โดยมีค่า
เท่ากับ 8.36 และ 11.00 กรัมต่อลิตร ตามล�ําดับ การให้ SWB20 และ SWB30 ส่งผลให้มีฤทธิ์
ต้านอนุมูลอิสระดีที่สุด โดยมีค่า EC50 เท่ากับ 19.19 และ 20.01 กรัมน�้ําหนักสดต่อลิตร ตามล�ําดับ ส่วน
ปริมาณคลอโรฟิลล์บี แคโรทีนอยด์ และสารประกอบฟีนอลิกรวมไม่มีความแตกต่างทางสถิติ ดังนั้น
19 Journal of Science Engineering and Technology Rajabhat Maha Sarakham University
Vol. 1 No. 1 January – April 2022
จากการทดลองนี้สามารถสรุปได้ว่าการให้ปุ๋ยน�้ําหมักมูลหนอนไหมที่มีการเจือจางความเข้มข้น 20 เท่า
มีประสิทธิภาพที่จะน�ําไปส่งเสริมเพื่อการผลิตหญ้าหวานอินทรีย์ในอุตสาหกรรมยาได้ดีที่สุดเมื่อเทียบกับ
ความเข้มข้นอื่น ๆ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กมลทิพย์ เรารัตน์. (2551). ผลของปุ๋ยไนโตรเจนต่อการเจริญเติบโต ผลผลิตคุณภาพการสีและ
ปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระของเมล็ดข้าวในช่วงระยะเวลาการเก็บรักษา [วิทยานิพนธ์
บัณฑิตวิทยาลัย]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
กรมหม่อนไหม. (2560). ร่างยุทธศาสตร์กรมหม่อนไหมระยะ 20 ปี. เข้าถึงได้จาก www.qsds.go.th
ชัยอาทิตย์ อิ่นค�ํา. (2559). ปุ๋ยน�้ําอินทรีย์เข้มข้นจากมูลหนอนไหมอีรี่. สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. https://www.nnr.nstda.or.th
ปริญญาวดี ศรีตนทิพย์, ชิติ ศรีตนทิพย์ และณัฐธยาน์ ธะวิไส. (2559). ผลของปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนดิน
ต่อสมบัติทางเคมีบางประการของดิน ผลผลิตส่วนที่บริโภคได้และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
ในผักเชียงดา. วารสารพืชศาสตร์สงขลานครินทร์, 3(พิเศษ), 50-56.
ปริยานุช จุลกะ, เบญญา มะโนชัย, พิจิตรา แก้วสอน, เกศศิรินทร์ แสงมณี และเบ็ญจมาศ แก้วรัตน์.
(2563). การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากมูลหนอนไหมมาใช้ประโยชน์ทางการเกษตรเพื่อความ
ยั่งยืนของชุมชนที่ปลูกหม่อนเลี้ยงไหม [รายงานการวิจัย]. ส�ํานักงานการวิจัยแห่งชาติ.
รุ้งทอแสง ชั้นสุวรรณ. (2558). ความรู้และปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการบริโภคเครื่องส�ําอางทั่วไป
ของสมุนไพร. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย, 8(1), 293-321.
วิชนี มัธยม, กานดาวดี โนชัย, กัญญา กอแก้ว, กาญจนา พิศาภาค และดารานัย รบเมือง. (2563).
การศึกษาปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระและฤทธิ์การยับยั้งอนุมูลอิสระของน�้ํามะหวด.
วารสารวิชาการ มทร.สุวรรณภูมิ, 8(2), 187-198.
สุพัฒธณกิจ โพธิ์สว่าง. 2563. หญ้าหวาน. ศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่, สถาบันวิจัยพืชสวน
กรมวิชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. https://www.doa.go.th/
หทัยชนก กันตรง. (2558). หญ้าหวาน สมุนไพรที่มีรสหวานแต่เปี่ยมไปด้วยคุณค่า. วารสารอาหาร,
(3), 41-44.
อัตถ์ อัฉริยมนตรี, รัชนีพร สุทธิภาศิลป์, และนริศรา วิชิต. (2561). การศึกษาปริมาณที่เหมาะสม
ของน�้ําหมักชีวภาพจากเศษวัสดุอินทรีย์ต่อการเจริญเติบโตของพืชผัก. วารสารวิจัย
มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่, 12(1), 1-16.
Journal of Science Engineering and Technology Rajabhat Maha Sarakham University
Vol. 1 No. 1 January – April 2022
Jahan, I. A., Mostafa, M., Hossain, H., Nimmi, I., Sattar, A., Alim, A., & Moeiz, S.M.I.
(2010).Antioxidant activity of Stevia rebaudiana Bert. leaves from
Bangladesh. Bangladesh Pharmaceutical Journal, 13(2), 67-75.
Predner, D., Hsieh, P. Ch., Lai, P. Y., & Charles, A. L. (2008). Evaluation of drying
methodson antioxidant activity, total phenolic and total carotenoid
contents of sweetpotato (Ipomoea batatas (L.) Lam.) var. Tainong73.
Journal of International Cooperation, 3(2), 73-86.
Rakesh, M., Gabriela, M., Benjamin, L.,& Stephanie, L. (2009). Development of a
standardized methodology for quantifying total chlorophyll and carotenoids
from foliage of hardwood and conifer tree species. Canadian Journal of
Forest Research, 39, 849-861.
Yadav, A. K., Singh, S., Dhyani, D.,& Ahuja, P. S. (2011). A review on the improvement of
Stevia [Stevia rebaudiana (Bertoni)]. Canadian Journal of Plant Science,
(1),1-27.