การจัดการพลังงานทดแทนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเขื่อนภูมิพล

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายแนวทางการจัดการพลังงานทดแทนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเขื่อนภูมิพล เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามประชาชนในชุมชนท้องถิ่น จำนวน 377 คน โดยวิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง และการประชุมเชิงปฏิบัติการ ผู้นำชุมชน จำนวน 20 คน และผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 10 คน ขั้นตอนที่ 2 จัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายแนวทางการจัดการพลังงานทดแทนของชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเขื่อนภูมิพล เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการประชุมเชิงปฏิบัติการผู้ที่เกี่ยวข้อง จำนวน 30 คน เพื่อยกร่างข้อเสนอเชิงนโยบาย และประเมินข้อเสนอเชิงนโยบายแนวทางการจัดการพลังงานทดแทนของชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเขื่อนภูมิพล เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับความเหมาะสม ความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติของข้อเสนอเชิงนโยบาย จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 15 คน ผลการวิจัย พบว่า ข้อเสนอเชิงนโยบายการจัดการพลังงานทดแทนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเขื่อนภูมิพล จำนวน 11 ข้อ ได้แก่ 1) ให้ความรู้แก่ชุมชนด้านการวางแผนการจัดการพลังงานทดแทน 2) พัฒนาหลักสูตรด้านการจัดการพลังงานทดแทนร่วมกันระหว่างชุมชน สถานศึกษา ผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานทดแทน 3) พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้มีความเหมาะสมและเพียงพอต่อการใช้พลังงานทดแทนของชุมชน 4) จัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ด้านพลังงานทดแทนให้มีความเหมาะสมกับสภาพแต่พื้นที่ 5) ส่งเสริมให้ชุมชนมีการแปรูปวัตถุดิบทางการเกษตรเพื่อนำมาการใช้เป็นพลังงานทดแทน 6) สร้างนักวิจัยในพื้นที่เพื่อทำการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีให้มีความเหมาะสมกับความสามารถการผลิตและการใช้พลังงานทดแทน รวมกับสถานศึกษาและผู้เชี่ยวชาญ 7) ให้ความรู้แก่ผู้นำชุมชนและประชาชนในพื้นที่เกี่ยวกับการจัดการพลังงานทดแทน 8) สร้างจิตสำนึกให้กับชุมชนเพื่อให้เกิดความตระหนักในการใช้พลังงานทดแทน 9) ให้ความรู้แก่ชุมชนในการพัฒนาระบบฐานข้อมูลด้านพลังงานทดแทน 10) ให้ความรู้แก่ชุมชนในการจัดทำผลการติดตามและประเมินผลการดำเนินงานด้านพลังงานทดแทน และ 11) จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือในการสร้างภาคีเครือข่ายด้านพลังงานทดแทนกับหน่วยงานต่างๆ