การคัดแยกแอคติโนมัยสีทที่สร้างสารสีจากดินที่ปลูกทุเรียนภูเขาไฟ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดแยกแอคติโนมัยสีทที่สร้างสารสีจากดินที่ปลูกทุเรียนภูเขาไฟ และการย้อมติดสีเส้นใยของสารสกัดสีที่ได้ โดยคัดแยกแอคติโนมัยสีทจากดินของสวนทุเรียนภูเขาไฟ ตำบลพราน อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ ด้วยการเพาะเลี้ยงบนอาหาร sodium caseinate agar พบแอคติโนมัยสีท 27 ไอโซเลท ที่สร้างสีเส้นใยฝังในอาหารแข็ง โดยแบ่งเป็น 4 กลุ่มสี คือ สีขาว สีน้ำตาล สีเหลือง และสีชมพู จากนั้นเพาะเลี้ยงบนปลายข้าวในสภาวะการหมักแบบแข็ง เป็นเวลา 5-7 วัน เพื่อให้แอคติโนมัยสีทสร้างสารสีบนปลายข้าว นำปลายข้าวที่ได้มาอบแห้งและบดให้ละเอียด แล้วสกัดสีย้อมด้วยเอทานอลความเข้มข้น 70% พบว่าได้สีย้อม 2 กลุ่มสี คือสีชมพูและสีเหลือง เมื่อนำสีที่สกัดได้ไปย้อมเส้นใยฝ้าย พบว่าสีย้อมที่ได้จากแอคติโนมัยสีทจำนวน 4 ไอโซเลท สามารถย้อมติดเส้นใยฝ้ายได้ คือไอโซเลท ALD1, ALD15 และ ALD19 ย้อมติดสีชมพู ส่วนไอโซเลท ALD27 ย้อมติดสีเหลือง จากการศึกษาทางสัณฐานวิทยาและคุณสมบัติทางชีวเคมี พบว่าเชื้อทั้ง 4 ไอโซเลท จัดอยู่ในจีนัส Streptomyces อย่างไรก็ตามต้องมีการศึกษาการย้อมติดสีและความคงทนของสีเพิ่มเติม เพื่อหาสภาวะที่เหมาะสมสำหรับการนำไปประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมสีย้อมต่อไป