การจัดการห่วงโซ่อุปทานการส่งออกทุเรียนสดจากประเทศไทยไปสู่สาธารณรัฐประชาชนจีน

Main Article Content

ธีรวัฒน์ พิมพ์พวง
ศักรินทร์ นนทพจน์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและอุปสรรคของการจัดการห่วงโซ่อุปทานการส่งออกทุเรียนสดจากประเทศไทยไปสู่สาธารณรัฐประชาชนจีน และ 2) ศึกษาและเปรียบเทียบต้นทุนการจัดการโลจิสติกส์และห่วงโซ่อุปทานการส่งออกทุเรียนสดทางบก และทางทะเล ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพในการศึกษาปรากฎการณ์วิทยา รวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและแบบเจาะลึก พร้อมการสังเกตแบบมีส่วนร่วมจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (KIs) นำมาวิเคราะห์เนื้อหา และใช้วิธีถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก (Weighing Average) โดยพิจารณาต้นทุนและระยะเวลาการขนส่งในอัตราส่วน 50:50 เพื่อประเมินเส้นทางการขนส่งทุเรียนสดที่มีประสิทธิภาพสูงสุดเป็นแนวทางสำหรับผู้ประกอบการ


จากการศึกษา พบว่า ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ระดับต้นน้ำ คือ เกษตรกร, ระดับกลางน้ำ ได้แก่ โรงคัดบรรจุ(ล้ง) ผู้ให้บริการโล-จิสติกส์ ด่านตรวจพืช กรมศุลกากร สํานักงานพาณิชย์จังหวัด และกรมการค้าระหว่างประเทศ และระดับปลายน้ำ ได้แก่ ผู้กระจายสินค้า ผู้บริโภค และกรมศุลกากรจีน โดยการขนส่งทางบกเป็นตัวเลือกอันดับแรก ตามด้วยการขนส่งทางทะเล มีประเทศเวียดนาม มาเลเซีย และฟิลิปปินส์เป็นคู่แข่งหลัก ด้านต้นทุนการจัดการโลจิสติกส์ทางบกและทางทะเลจากจันทบุรีต่ำกว่าชุมพร ด้านต้นทุนการจัดการห่วงโซ่อุปทานระยะเวลาส่งมอบน้อยที่สุด 3 วัน จากทางบกจันทบุรีไปด่านโม่ฮาน (R3A) และระยะเวลาส่งมอบนานที่สุด 9 วัน จากทางทะเลชุมพรไปท่าเรือหนานซาและเส่อโข่ว เส้นทางที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการขนส่งคือ เส้นทางบกจากจันทบุรีไปด่านโม่ฮาน (R3A) มีค่าเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักต่ำสุด 0.1970

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมศุลกากร. (2567). มูลค่าส่งออกทุเรียน, ประเทศที่ส่งออก ปี 2561 – 2566. เข้าถึงได้จาก. https:// www.customs.go.th/statistic_report.php?ini_content=statistics_report

กรมศุลกากร. (2567). รูปแบบการขนส่ง ปี 2561 – 2566. เข้าถึงได้จาก. https://catalog.customs.go.th /dataset/ctm_06_18

กองความมั่นคงระหว่างประเทศ สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ. (2563). มุมมองความมั่นคง: สถานการณ์ความมั่นคงระหว่างประเทศภายหลังการระบาด COVID-19. วารสารความมั่นคง, 1(4), 49-58.

กลุ่มพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก. (2563). ทุเรียน ราชาแห่งผลไม้ไทย ถูกใจคนต่างแดน. เข้าถึงได้จาก. http://www.tpso.moc.go.th/sites/default/files/thueriiyn_240863.pdf

ดวงใจ ใจละออ. (2558). การจัดการโซ่อุปทานการส่งออกผลไม้สดของไทยในตลาด สปป.ลาว กรณีศึกษาทุเรียน. (วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิตมหาบัณฑิต สาขาการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน). สำนักวิชาการจัดการ : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง.

ดารารัตน์ โพธิ์ประจักษ์ และคณะ. (2566). อิทธิพลของอัตราส่วนทางการเงินที่ส่งผลต่อความสามารถในการทำกำไร.วารสารนวัตกรรมธุรกิจ การจัดการ และสังคมศาสตร์, 10(2).

ฝ่ายเกษตร ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครกว่างโจว. (2567). สถานการณ์ผลไม้ไทยในตลาดจีนปี 2560 และแนวโน้ม. เข้าถึงได้จาก. https://www.opsmoac.go.th

วงธรรม สรณะ. (2561). เศรษฐศาสตร์การเมืองว่าด้วยห่วงโซ่สินค้าของผลไม้ภาคตะวันออก: ศึกษากรณีทุเรียน. วารสารสหวิทยาการวิจัย : ฉบับบัณฑิตศึกษา, 7, 82-90.

สุดารัตน์ ศรีจันทร์ และคณะ. (2565). ภูมิปัญญาทุเรียนจันทบุรี: เศรษฐกิจสร้างสรรค์เพื่อการส่งออก. วารสารสหวิทยาการวิจัยและวิชาการ, 2(5), 325-342.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2566). ทุเรียน. เข้าถึงได้จาก. https://oae.go.th/home

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2566). สถิติการส่งออก. เข้าถึงได้จาก. https://oae.go.th/home

สลิลาทิพย์ ทิพยไกรศร. (2553). โลจิสติกส์กับการพัฒนาขีดความสามารถทางการแข่งขันของผู้ประกอบการไทย. Journal of Management and Development, 7(2),39-53.

อารีรัตย์ นวลน้อย. (2562). ปัจจัยที่มีผลต่อต้นทุนโลจิสติกส์เพื่อการส่งออกทุเรียนพันธุ์หมอนทองในเขตจังหวัดชุมพร. (ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการโลจิสติกส์). คณะบริหารธุรกิจ : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

Bekele, W. B., & Ago, F. Y. (2022). Sample size for interview in qualitative research in social sciences: A guide to novice researchers. Journal of Trade Studies, 43(5), 159-177.

Buera, F. J., Fattal-Jaef, R. N., Hopenhayn, H., Neumeyer, P. A., & Shin, Y. (2021). The economic ripple effects of COVID-19. เข้าถึงได้จาก https://www.nber.org/system/files/ working_papers/w28704/w28704.pdf

Mukhamedjanova, K. A. (2020). Concept of supply chain management. Journal of Critical Reviews, 7, 759-766.

Panichakarn, B., & Pochan, J. (2022). Analysis of the efficiency of land transport connectivity for international trade between Thailand and China. Journal of Cogent Social Sciences, 9(1), 1-11.

Shantal, M., Othman, Z., & Abu Bakar, A. (2023). A novel approach for data feature weighting using correlation coefficients and Min–Max normalization. Journal of Symmetry, 15(12), 2185.

Siriprasertchok, A., & Panyagometh, A. (2020). Thai durian supply chain characteristics, performance indicators, and analytic hierarchy process. Burapha Journal of Business Management, 9(2), 117-136.

Ulate, M., Mertens, K., & Bekaert, G. (2023). Labor market effects of global supply chain disruptions. เข้าถึงได้จาก. https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentdetail/099742505022340571/idu0776102410a010044910917405a6c7fe5fb87.