การวิเคราะห์ต้นทุนโลจิสติกส์ด้วยระบบ ABC เพื่อเกษตรกรยั่งยืน กรณีศึกษา ยาสูบเตอร์กิชจังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • รัชฎา แต่งภูเขียว สาขาวิชาวิศวกรรมโลจิสติกส์และเทคโนโลยีขนส่ง คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์
  • นันทนา นนทะไชย สาขาวิชาวิศวกรรมโลจิสติกส์และเทคโนโลยีขนส่ง คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์
  • ชาติวันชัย ฆารเสถียร คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์
  • ปิยณัฐ โตอ่อน สาขาวิชาวิศวกรรมโลจิสติกส์และเทคโนโลยีขนส่ง คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

คำสำคัญ:

ต้นทุนฐานกิจกรรม , ต้นทุนโลจิสติกส์ , ยาสูบพันธุ์เตอร์กิซ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาต้นทุนโลจิสติกส์ โดยใช้ระบบต้นทุนฐานกิจกรรม กรณีศึกษาเกษตรกรผู้ปลูกยาสูบพันธุ์เตอร์กิซ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด โดยมีวัตถุประสงค์ศึกษาต้นทุนโลจิสติกส์ในการเพาะปลูกยาสูบสายพันธ์เตอร์กิซ โดยใช้การวิเคราะห์ด้วยระบบต้นทุนฐานกิจกรรมเพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติในการลดต้นทุนโลจิสติกส์ของเกษตรกร  พื้นที่ที่ทำการศึกษา อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา คือ เกษตรกรผู้เพาะปลูกยาสูบพันธุ์เตอร์กิซ โดยใช้วิธีการเลือกแบบจำเพาะเจาะจงเกษตรกรผู้เพาะปลูกยาสูบพันธุ์เตอร์กิซ จำนวนทั้งหมด 50 ราย ผลการศึกษาพบว่า กิจกรรมในการเพาะปลูกยาสูบพันธุ์เตอร์กิซ ประกอบไปด้วย 6 กิจกรรมหลัก คือ 1. กิจกรรมการเตรียมแปลงปลูก 2. กิจกรรมการปลูก 3. กิจกรรมการดูแลรักษา 4. กิจกรรมการเก็บเกี่ยว 5. กิจกรรมการขนส่ง และ 6. กิจกรรมอื่น ๆ สำหรับต้นทุนโลจิสติกส์ตามระบบต้นทุนฐานกิจกรรมในภาพรวมของเกษตรกรที่ทำการเพาะปลูกยาสูบพันธุ์เตอร์กิซต่อพื้นที่ 1 ไร่ เท่ากับ 6,100 บาทต่อฤดูกาลเพาะปลูก โดยต้นทุนที่สูงที่สุดอยู่ในกิจกรรมการดูแลรักษา มีต้นทุนรวม 1,900 บาทต่อฤดูกาลเพาะปลูก คิดเป็นร้อยละ 31.15 รองลงมาคือกิจกรรมการเก็บเกี่ยว มีต้นทุนรวม 1,400 บาทต่อฤดูกาลเพาะปลูก คิดเป็นร้อยละ 22.95 ของต้นทุนรวม กิจกรรมการเตรียมแปลงปลูก กิจกรรมการขนส่ง มีต้นทุนรวม 1,200 บาท คิดเป็น ร้อยละ 19.67 กิจกรรมการปลูกและอื่น ๆ มีต้นทุนรวม 300 บาท และ 100 บาทตามลำดับ แนวทางปฏิบัติในการลดต้นทุนโลจิสติกส์ของเกษตรกรควรใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยชีวภาพควบคู่กับการใช้ปุ๋ยเคมี จะช่วยลดปริมาณการใช้ปุ๋ยเคมีและยาฆ่าแมลง ซึ่งจะทำให้ลดต้นทุนลงได้ และควรรวมกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่มาช่วยกันปลูกและช่วยเก็บเกี่ยวยาสูบ แบบหมุนเวียนช่วยกัน เพื่อให้มีค่าแรงที่ลดลงและลดการใช้ทรัพยากรที่ไม่จำเป็น

เอกสารอ้างอิง

[1] สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ. (2560). ยาสูบ: ประเภทและการปลูกในประเทศไทย. ใน สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนตามพระราชประสงค์ฯ. โครงการพระราชดำริสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน.

[2] Wikipedia, "ยาสูบ (พืช) [Tobacco (plant)]," [ออนไลน์]. Available: https://th.wikipedia.org/wiki/ยาสูบ_(พืช). [เข้าถึงเมื่อ: 11 กันยายน 2568].

[3] กานติมา อิ่มศรี และ จงกลบดินทร์ แสงอาสภวิริยะ, "ต้นทุนโลจิสติกส์ของอุตสาหกรรมกุ้งแปรรูปด้วยระบบต้นทุนฐานกิจกรรม," วารสารบริหารธุรกิจแม่โจ้, ปีที่ 1, ฉบับที่ 1, หน้า 17-31, 2555.

[4] กุลบัณฑิต แสงดี และคณะ, "แนวทางการลดต้นทุนโลจิสติกส์ในการผลิตหัวมันสำปะหลังสด," วารสารวิจัยและพัฒนาวไลยอลงกรณ์ ในพระราชูปถัมภ์, ปีที่ 10, ฉบับที่ 3, หน้า 213-215, 2558.

[5] เจษฎา หงส์ณี และ อนันตชิน คำสุภา, "การวิเคราะห์ต้นทุนโลจิสติกส์ในการผลิตครามเปียก ด้วยระบบต้นทุนฐานกิจกรรม: กรณีศึกษาจังหวัดสกลนคร," Journal of Vocational Education in Agriculture, vol. 9, no. 1, pp. 68–76, 2025.

[6] ชาคริยา ธาระรูป ,วิเคราะห์ต้นทุนและการลดต้นทุนโลจิสติกส์: กรณีศึกษา บริษัทกาวอุตสาหกรรม (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.2552

[7] ชัยมงคล ลิ้มเพียรชอบ และ สมยศ เชิญอักษร, "การวิเคราะห์การลดต้นทุนการเพาะปลูกสับปะรดในกลุ่มควีน," วารสารวิจัยและพัฒนา มจธ., ปีที่ 36, ฉบับที่ 3, หน้า กรกฎาคม - กันยายน, 2556.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

18-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

[1]
แต่งภูเขียว ร., นนทะไชย น. ., ฆารเสถียร ช. ., และ โตอ่อน ป. ., “การวิเคราะห์ต้นทุนโลจิสติกส์ด้วยระบบ ABC เพื่อเกษตรกรยั่งยืน กรณีศึกษา ยาสูบเตอร์กิชจังหวัดร้อยเอ็ด”, JEIT, ปี 3, ฉบับที่ 6, น. 42–51, ธ.ค. 2025.