การพยากรณ์ความสามารถในการเข้าถึงระบบขนส่งมวลชนรางเบาตามกรอบการพัฒนาระดับหัวเมืองภูมิภาค

ผู้แต่ง

  • วรรธนะ ประภาภรณ์ -

คำสำคัญ:

รถไฟฟ้ารางเบา, ความสามารถในการเข้าถึง, หัวเมืองภูมิภาค, การพัฒนาที่ดินแบบมุ่งเน้นรอบสถานี

บทคัดย่อ

บทบาทของระบบโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมขนส่ง เป็นโครงสร้างที่สนับสนุนการเดินทางเพื่อการเข้าถึงกิจกรรมต่าง ๆ ในพื้นที่ การเคลื่อนย้ายประชากรจึงความสัมพันธ์กับโครงสร้างพื้นฐานด้านการขนส่งมวลชน การใช้ประโยชน์ที่ดิน และนโยบายการพัฒนาเมือง ในระดับเมืองโดยตรง งานวิจัยนี้ได้ตรวจสอบความสามารถในการเข้าถึงระบบขนส่งมวลชนรางเบาด้วยการเดินภายในเขตเทศบาลนครขอนแก่น ตามกรอบการพัฒนาระดับหัวเมืองภูมิภาค โดยการคาดการณ์ประชากรในปี พ.ศ. 2579 ผลการศึกษาพบว่า จำนวนประชากรที่สามารถเข้าถึงระบบขนส่งทางรางด้วยการเดินในระยะ 5 นาที ในพื้นที่ตัวอย่าง เป็นจำนวน 113,673 คน คิดเป็นราว 11% ของประชากรกลุ่มอายุ 10 – 64 ปี ข้อมูลดังกล่าวสะท้อนถึงจำนวนผู้อาศัยในจังหวัดกว่า 80% จำเป็นต้องอาศัยการเชื่อมต่อการเดินทางมากกว่า 1 ชนิด เพื่อเข้าถึงระบบบริการสาธารณะทางระบบรางระดับเมือง นอกจากนี้ผลการศึกษายังชี้ให้เห็นว่า หากปราศจากสนับสนุนนโยบายเชิงการพัฒนาพื้นที่ ปริมาณการเข้าถึงบริการระบบขนส่งมวลชนรางเบาโดยการเดินจะอยู่ในระดับต่ำ นำมาซึ่งข้อศึกษาทางนโยบาย การส่งเสริมการพัฒนาที่ดินแบบมุ่งเน้นรอบสถานี (Transit Oriented Development: TOD) ด้านการเวนคืนที่ดิน (Land acquisition) การจัดสรรที่ดิน (Land use management) และมาตรการส่งเสริมการพัฒนาด้วยการเพิ่มอัตราส่วนพื้นที่อาคารรวมต่อพื้นที่ดิน (FAR)

References

Pan, Q., Pan, H., Zhang, M., & Zhong, B. (2014). Effects of Rail Transit on Residential Comparison Study on the Rail Transit Lines in Houston, Texas, and Shanghai, China. Transportation Research Record Journal of the Transportation Research Board, 118-127. https://doi.org/10.3141/2453-15.

Haixiao, P., Qing, S., Ming, Z. (2009). Influence of Urban Form on Travel Behaviour in Four Neighborhoods of Shanghai. Urban studies, 46 (2), 275 - 294, https://doi.org/10.1177/0042098008099355.

Qisheng, P., Haixiao, P., Ming, Z., Baohua, Z. (2014). Effects of Rail Transit on Residential Comparison Study on the Rail Transit Lines in Houston, Texas, and Shanghai, China. Transportation Research Record Journal of the Transportation Research Board, 118-127. https://doi.org/10.3141/2453-15.

GAO. Report to Congressional Requesters. (2001). MASS TRANSIT Bus Rapid Transit Shows Promise. Washington, D.C.: United States General Accounting Office.

Xinjian, L. and Peter, E.D.Love. (2022). Procuring urban rail transit infrastructure by integrating land value capture and public-private partnerships: Learning from the cities of Delhi and Hong Kong. Cities, Volume 122, March 2022, 103545. https://doi.org/10.1016/j.cities.2021.103545.

Chu, C.H., Hoang, M.H. (2022). Lao PDR’s Perceptions and Strategies toward China’s Belt and Road Initiative. International Journal of Social Science and Human Research, ISSN (print): 2644-0679, ISSN (online): 2644-0695 Volume 05 Issue 05 May 2022 DOI:10.47191/ijsshr/v5-i5-18, Page No: 1695-1705.

Sonexay, P. and Donghua, Y. (2022). “China-Laos Economic and Trade Cooperation and Construction of Sustainable Energy Cargo Channel under the Background of “One Belt, One Road”. Hindawi Scientific Programming, Volume 2022, Article ID 9048584, 12 pages https://doi.org/10.1155/2022/9048584.

Bryan, D.G. and Montenegro, K. S. (2021). A large neighborhood search algorithm to optimize a demand-responsive feeder service”. Transportation Research Part C, 103102, 2021. https://doi.org/10.1002/net.22095.

Japan TOD’s guild book. (2021). International Affairs Office, City Bureau, Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (MLIT).

Department of Urban Engineering. (1994). Contemporary studies in urban planning and environmental management in Japan . Tokyo: Kajima Institute Publishing Co.Ltd.

นพดล วิยาภรณ์, เอกพร รักความสุข. (2019). การบริหารการพัฒนาโครงการพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ ศึกษากรณี: พื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก EEC. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, ปีที่ 6 ฉบับที่ 2. หน้า 1-15.

ความต้องการแรงงาน ในเขตระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก. กองบริหารข้อมูลตลาดแรงงาน กรมการจัดหางาน กระทรวงแรงงาน. กกจ. 25/2561 กบต. 8. ISBN 978-616-555-174-8.

Dai, N. and Masatoshi, H. (2007). Revaluation of Japanese high-speed rail construction: Recent situation of the north corridor Shinkansen and its way to completion. Transport Policy, Volume 14, Issue 2, March 2007, Pages 150-164.

Li, Z. and Zhiyun, S. (2011). Progress in high-speed train technology around the world. Journal of Modern Transportation, Volume 19, Number 1, March 2011, Page 1-6 Journal homepage: jmt.swjtu.edu.cn. DOI:10.1007/BF03325733.

Takeshi, K. and Lingling, W. (2015). The Impact of High Speed Rail on Tourism Development: A Case Study of Japan. The Open Transportation Journal, 2016, 10, (Suppl-1, M4) 35-44.

Zhigang, L. and Hangtian, X. (2016). High speed railroad and economic geography : Evidence from Japan. ASIAN DEVELOPMENT BANK.

Cervero, R. (2013). Bus Rapid Transit (BRT) : An Efficient and Competitive Mode of Public Transport. UNIVERSITY OF CALIFORNIA: Institute of urban and regional development. Working Paper 2013-01. 2013-10-01.

PCBK, International Co., Ltd. (2011). The Study on Transport and Traffic Development Master Plan. Executive Summary Report, PCBK International Co., Ltd and Thammasat University Research and Consultancy Institute.

Daniel, P., Georges, D., Ramon, M.R., Joanna, M. (2018). The urban rail development handbook. Washington, DC: International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank.

Kittelson & Associates, INC., KFH Group, INC. Parsons Brinckerhoff quade & gouglass, inc. Dr. Katherine hunter -zaworski. (2003). Transit Capacity and Quality of Service Manual, 2nd edition. Washington, D.C: Transportation research board.

Vuchic, V.R. (2007). Urban Transit Systems and Technology. John Wiley & Sons, Inc.

GTZ. (2004) Sustainable transport: A sourcebook for policy-makers in developing cities (Module 2a): Land use planning and urban transport (revised September 2004). Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH.

พนกฤษณ คลังบุญครอง. การวางแผนการขนส่งในเขตเมืองอย่างยั่งยืน : หลักการและปฏิบัติการ. ศูนย์วิจัยและพัฒนาโครงสร้างมูลฐานอย่างยั่งยืน ภาควิชาวิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. พิมพ์ครั้งที่ 1. 2561.

นันท์พิพัฒน์ ธนาวริศวัฒนา, อาทิตย์ อภิโชติธนกุล, ศิรวดี อรัญนารถ. (2020). การขนส่งสินค้าภายในเมืองโดยการขนส่งทางถนนร่วมกับระบบรถไฟฟ้ารางเบา. วารสารวิจัยราชมงคลกรุงเทพ, Vol.14 No.2 July - December 2020.

ศิวพงศ์ ทองเจือ. (2016). การวางผังออกแบบการใช้ประโยชน์ที่ดินและอาคาร ตามเกณฑ์ Form-Based Codes1 และ LEED-ND2 ในการพัฒนาเมืองและย่าน ภายใต้พระราชบัญญัติการผังเมือง (ฉบับที่4) พ.ศ.2558. การประชุมวิชาการผังเมองครั้งที่ 3 ประจําปี 2559 ของสมาคมการผังเมืองไทย.

Hayashi, Y. (1996). Economic development and its influence on the environment: urbanization, infrastructure and land use planning systems. In Transport, Land-use and the Environment (pp. 3-25). Springer, Boston, MA.

Chandra, S., & Quadrifoglio, L. (2013). A new street connectivity indicator to predict performance for feeder transit services. Transportation Research Part C, 30, 67-80. https://doi.org/10.1016/j.trc.2013.02.004.

Geurs, K.T. (2018). Transport planning with accessibility indices in the Netherlands. Transport Planning with Accessibility Indices in the Netherlands Discussion Paper, OECD. International Transport Forum Discussion Paper, No. 2018-09, Paris, http://dx.doi.org/10.1787/c62be65d-en.

Geurs, K.T. & Wee, B.V. (2004). Accessibility evaluation of land use and transport strategies: review and research directions”. Journal of Transport Geography, 12, Pages 127-140. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2003.10.005.

Litman, T. (2020). Evaluating Accessibility for Transport Planning Measuring People’s Ability to Reach Desired Goods and Activities. Victoria Transport Policy Institute.

NSO. (2018). The Population and Houses Classified by District and Sub-district, Khon Kaen Province as of December 2010. URL:http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/districtList/S010107/th/56.htm.

NSO. (2020). "The Demographic Statistics Population and Housing". URL:http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/01.aspx.

Office of Transport and Traffic Policy and planning of Thailand. (2016) Office of Transport and Traffic Policy and Planning (Ministry of transport). URL: http://www.otp.go.th/index.php/edureport/view?id=137.

Office of Transport and Traffic Policy and planning of Thailand. Office of Transport and Traffic Policy and Planning (Ministry of transport). URL: http://www.otp.go.th/index.php/edureport/view?id=137, 2016.

OTP. (2018). “The Light Rail Mass Transit System, North-South line (Samran – Tha Phra)”. URL: https://otp.gdcatalog.go.th.

The 12th National Economic and Social Development Plan. (2017). Office of the national Economic and Social Development Council (2017, 02 02. 5th December 2020. URL:https://www.nesdc.go.th/ewt_news.php?nid=6420&filename=develop_issue.

LEED v4 for Neighborhood Development. URL: https://www.usgbc.org/resources/leed-v4-neighborhood-develop-ment-current-version. 2565.

Form-Based Codes. URL: https://formbasedcodes.org/definition/2565

Christopher, D. Higgins, (2016). A latent class method for classifying and evaluating the performance of station area transit-oriented development in the Toronto region. Journal of Transport Geography, 61-72. DOI:10.1016/j.jtrangeo. 2016.02.012.

Olga, F. (2020). Impact of bus rapid transit on residential property prices in Auckland, New Zealand. Journal of Transport Geography, Volume 86, June 2020, 102780. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2020.102780.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-05-02

How to Cite

ประภาภรณ์ วรรธนะ. 2023. “การพยากรณ์ความสามารถในการเข้าถึงระบบขนส่งมวลชนรางเบาตามกรอบการพัฒนาระดับหัวเมืองภูมิภาค”. วารสารวิศวกรรมศาสตร์และการวิจัยเชิงนวัตกรรม 1 (1). Khon Kaen, Thailand:37-46. https://ph03.tci-thaijo.org/index.php/JEIRKKC/article/view/403.