การประเมินค่าน้ำหนักปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการออกแบบบรรจุภัณฑ์ขนมกะหรี่ปั๊บ โดยใช้กระบวนการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์ (AHP): กรณีศึกษา อำเภอละงู จังหวัดสตูล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินค่าน้ำหนักความสำคัญของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการออกแบบบรรจุภัณฑ์ขนมกะหรี่ปั๊บในอำเภอละงู จังหวัดสตูล โดยประยุกต์ใช้กระบวนการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์ (Analytic Hierarchy Process: AHP) กรอบแนวคิดเชิงทฤษฎีเกี่ยวกับการออกแบบบรรจุภัณฑ์และพฤติกรรมผู้บริโภคถูกนำมาใช้เพื่อกำหนดปัจจัยหลักและปัจจัยรองที่เกี่ยวข้อง กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้ประกอบการร้านขนมกะหรี่ปั๊บในอำเภอละงูจำนวน 5 ราย ซึ่งคัดเลือกโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยพิจารณาจากความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ในการผลิตและจำหน่ายขนมกะหรี่ปั๊บ ข้อมูลเชิงประจักษ์ถูกรวบรวมผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกและแบบสอบถาม AHP เพื่อวิเคราะห์การเปรียบเทียบแบบคู่ (Pairwise Comparison) ของปัจจัยต่าง ๆ ผลการศึกษาบ่งชี้ว่าวัสดุบรรจุภัณฑ์ (0.384) มีค่าน้ำหนักความสำคัญสูงสุดในบรรดาปัจจัยหลัก รองลงมาคือ รูปแบบตราสินค้า/โลโก้ (0.255) สีบรรจุภัณฑ์ (0.136) ประเภทฉลาก (0.105) สีฉลาก (0.062) และข้อมูลบนบรรจุภัณฑ์ (0.059) ตามลำดับ ผลลัพธ์ดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าผู้ประกอบการให้ความสำคัญกับการรักษาคุณภาพและความสดใหม่ของขนมกะหรี่ปั๊บผ่านการเลือกใช้วัสดุบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสม ขณะเดียวกันรูปแบบตราสินค้า/โลโก้ก็มีบทบาทสำคัญในการสร้างเอกลักษณ์และความจดจำของแบรนด์ ในส่วนของปัจจัยรอง พบว่า วัสดุพลาสติก (0.679) ได้รับค่าน้ำหนักความสำคัญสูงสุด สอดคล้องกับแนวโน้มการใช้วัสดุพลาสติกในอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์อาหาร โลโก้รับรองฮาลาล (0.613) เป็นปัจจัยรองที่มีความสำคัญเป็นอันดับถัดมา สะท้อนถึงการให้ความสำคัญกับกลุ่มผู้บริโภคชาวมุสลิมในพื้นที่ นอกจากนี้ ปัจจัยรองอื่น ๆ ที่มีนัยสำคัญ ได้แก่ สีฉลากแบบ 2 สีสดใส (0.507) การพิมพ์ข้อมูลบนบรรจุภัณฑ์โดยตรง (0.373) และสีบรรจุภัณฑ์แบบ 3 สี (0.276) ซึ่งบ่งชี้ถึงความมุ่งหมายในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่ดึงดูดความสนใจและสื่อสารข้อมูลสำคัญแก่ผู้บริโภคตามลำดับ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับตีพิมพ์ในวารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของคณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
อนึ่งผลงานวิจัยและผลงานทางวิชาการที่ปรากฏเผยแพร่ในวารสารฯ เป็นความคิดเห็นอิสระของผู้แต่ง โดยผู้แต่งเป็นผู้รับผิดชอบต่อผลทางกฎหมายใด ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นจากบทความเผยแพร่นั้น ซึ่งกองบรรณาธิการและคณะผู้จัดทำวารสารฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป
References
Salwa, H. N., Sapuan, S. M., Mastura, M. T., and Zuhri, M. Y. M. 2019. “Analytic hierarchy process (AHP)-based materials selection system for natural fiber as reinforcement in biopolymer composites for food packaging,” BioRes. 14(4): pp. 10014–10036.
Salwa, H. N., Sapuan, S. M., Mastura, M. T., and Zuhri, M. Y. M. 2020. "Application of Shannon’s entropy-analytic hierarchy process (AHP) for the selection of the most suitable starch as matrix in green biocomposites for takeout food packaging design," BioRes. 15(2): pp. 4065-4088.
Ayeni, O. G., Ajayi, O. M., and Arogundadr, K. K. 2022. “Consumers’ ranking of brands of pocket-friendly sized beverages packaging in Southwest, Nigeria (an analytic hierarchy process approach),” European Journal of Business and Management Research. 7(4): pp. 29-33.
Fatchurrohman, N., Yetrina, M., Muhida, R., and Hidayat, A. 2022. “Product development using Kansei engineering to re-design new food packaging,” Journal Teknologi. 12(1): pp. 8–13.
Sharma, M. and Joshi, S. 2019. “Brand sustainability among young consumers: an AHP-TOPSIS approach,” Young Consumers. 20(4): pp. 314–337.
Costa, R. and Evangelista, S. 2008. “An AHP approach to assess brand intangible assets,” Measuring Business Excellence. 12(2): pp. 68–78.