ความแตกต่างดัชนีชี้วัดความสุขของนักกีฬาอุดมศึกษา: มุมมองจาก ระดับคุณภาพชีวิตและปัจจัยแวดล้อมทางกีฬา

Main Article Content

สุพัชริน เขมรัตน์
อภิลักษณ์ เทียนทอง
ไกรยศ สุดสะอาด

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความแตกต่างของดัชนีชี้วัดความสุขกับระดับคุณภาพชีวิตของนักกีฬาอุดมศึกษา และเปรียบเทียบความแตกต่างของประสบการณ์ฝึกซ้อมและแข่งขันกีฬาระหว่างชนิดกีฬา และระดับดัชนีชี้วัดความสุข กลุ่มตัวอย่าง คือ นักกีฬาที่เข้าร่วมแข่งขันกีฬามหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย ประจำปี 2568 จำนวน 332 คน (นักกีฬาบุคคล 166 คน และนักกีฬาทีม 166 คน) เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัย คือ แบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย ประกอบด้วย คุณภาพชีวิตด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม และด้านสิ่งแวดล้อม และดัชนีชี้วัดความสุขคนไทย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติทดสอบ Pearson’s Chi-squared test, Wilcoxon rank sum test และ Fisher’s exact test ผลการศึกษาพบว่าระดับดัชนีชี้วัดความสุขขึ้นอยู่กับระดับคุณภาพชีวิตด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม ด้านสิ่งแวดล้อม และคุณภาพชีวิตโดยรวม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 โดยนักกีฬาบุคคลและทีมมีระดับคุณภาพชีวิตและดัชนีชี้วัดความสุข ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ประสบการณ์ฝึกซ้อมและประสบการณ์ในการแข่งขันกีฬาระหว่างนักกีฬาบุคคลและทีม แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ดังนั้นสถาบันการศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมพัฒนาศักยภาพนักกีฬาควรให้ความสำคัญกับการสนับสนุนการมีคุณภาพชีวิตระดับดี เพื่อยกระดับดัชนีชี้วัดความสุขมากขึ้นทั้งนักกีฬาบุคคลและทีม

Article Details

ประเภทบทความ
สาขาวิทยาศาสตร์ วิทยาศาสตร์สุขภาพและกีฬา

เอกสารอ้างอิง

กนกอร ธรรมแสง. (2565). ความสัมพันธ์ระหว่างสมดุลชีวิตในการทํางานและความสุขในการทํางานของนักกีฬาอาชีพ. วารสารสุขศึกษา พลศึกษา และสันทนาการ, 48(2), 146-155.

กรมสุขภาพจิต. (2564, 8 กันยายน). ว่ายน้ำ กีฬาฝึกสมองและฟื้นฟูความจำ. https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31064

กองพัฒนาข้มูลและตัวชี้วัดสังคม. (2567). ภาวะสังคมไทย Mental Health ปัญหาสำคัญที่ต้องเฝ้าระวัง. ใน สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ่ (บ.ก.), รายงานภาวะสังคมไทยไตรมาส 1/2567 (น.18-22). https://www.nesdc.go.th/wordpress/wp-content/uploads/2025/06/2567_q1_001_report.pdf

กิตติพัทธ์ รุ่งชมคำ และธิรตา ภาสะวนิช. (2560). การศึกษาภาวะกายและจิตใจทางการกีฬาในนักกีฬาเยาวชน. วารสารวิชาการ สถาบันการพลศึกษา, 9(2), 83-96. http://digital.nlt.go.th/dlib/files/original/b48a4fda137ee3241b9107d614f87fd3.pdf

ปรวุฒิ วรยุทธการ. (2559). คุณภาพชีวิตของนักกีฬายิงปืนในประเทศไทย. วารสารบัณฑิตศึกษา : มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 9(2.1), 70-78.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. นานมีบุคส์พับลิเคชั่นส์.

สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล. (2545). เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย (WHOQOL – BREF – THAI). กระทรวงสาธารณสุข.

อารีวรรณ จันทร์ศรี. (2565). คุณภาพชีวิตของนักกีฬายูยิตสูทีมชาติไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิตไม่ได้ตีพิมพ์]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

Bang, H., Chang, M., & Kim, S. (2024). Team and individual sport participation, school belonging, and gender differences in adolescent depression. Children and Youth Services Review, 159. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2024.107517

Freitas, P. H. B., Meireles, A. L., Ribeiro, I. K. D. S., Abreu, M. N. S., Paula, W. D., & Cardoso, C. S. (2023). Symptoms of depression, anxiety and stress in health students and impact on quality of life. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 31(e3885),

-13. https://doi.org/10.1590/1518-8345.6315.3885

Ghafari, M., Nadi, T., Bahadivand-Chegini, S., & Doosti-Irani, A. (2022). Global prevalence of unmet need for mental health care among adolescents: A systematic review and meta-analysis. Archives of Psychiatric Nursing, 36, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2021.10.008

Kajbafnezhad, H., Ahadi, H., Heidarie, A. R., Askari, P., & Enayati, M. (2011). Difference between team and individual sports with respect to psychological skills, overall emotional intelligence and athletic success motivation in Shiraz city athletes. Journal of Physical Education and Sport, 11(3), 249-254.

Limsuwan, N. (2020). Mental development. https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/child/06242014-1920

Mongkol, A., Huttapanom, W., Chetchotisakd, P., Chalookul, W., Punyoyai, L., & Suvanashiep, S. (2001). Happiness and mental health in the context of the Thai society. Journal of the Psychiatric Association of Thailand, 46(3), 227-332.

Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). McGraw-Hill.

Pawalee, P. (2020). Conditions and guidelines for athlete development through sports science principles for the excellence of the sports office in the National Sports University (Northern campus). [Master's degree, Naresuan University]. NU Intellectual Repository. http://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/handle/123456789/4057

Paweł, F. N., Cezary, K., & Dariusz , B. (2021). Quality of Life Determinants in Professional Athletes. Psychology Research and Behavior Management,14, 2221-2229. https://doi.org/10.2147/prbm.S336527

Purcell, R., Henderson, J., Tamminen, K. A., Frost, J., Gwyther, K., Kerr, G., Walton, C. C. (2023). Starting young to protect elite athletes’ mental health. British Journal of Sports Medicine, 57, 439-440.

Rezvani-dehaghani, M., Afrooz, G., & Mousavi, M. K. V. (2023). Investigating the relationships of spiritual happiness, academic achievement, creativity, and social attitudes with young professional athletes’ success (developing a model of mental health and sports achievements). Journal of Psychological Science, 22(126), 1053-1068. https://doi.org/10.52547/JPS.22.126.1053

Rosa, C. C., Tebar, W. R., Oliveira, C. B. S., Farah, B. Q., Casonatto, J., Saraiva, B. T. C., & Christofaro, D. G. D. (2021). Effect of Different Sports Practice on Sleep Quality and Quality of Life in Children and Adolescents: Randomized Clinical Trial. Sports Medicine - Open, 7(1), 83. https://doi.org/10.1186/s40798-021-00376-w

Ruanphet, K., Khamanek, S., Ngomsangad, Y., Hiranwitchayakun, A., & Siriluk Suwannawong. (2023). Factors affecting happiness among students attending Western University, Buriram campus. Regional Health Promotion Center 9, 17(3), 797-810.

Siadat, S. A., & Keikha, A. (2013). A comparative study of happiness factors among women athletes of individual and team sports (a case study) International Journal of Sport Studies, 3(1). 86-92.

Srichai, N., Mattayakorn, K., & Tansakul, J. (2022). Factors Influencing Students' Happiness on Prince of Songkla University, Trang Campus. Journal of Liberal Arts, Maejo University 10(1), 177-191.

Thammasaeng, K., Vongjaturapat, N., Thongkhambanchong, S., & Janesawang, D. (2022). Relationship between work-life balance and work happiness of professional athletes. Journal of Health, Physical Education and Recreation 48(2), 145-156.

Vento, K., Miller, M. N., Graff, C., Olono, C., Bryant, J., & Lynch, H. (2021). Quality of life is lowest among female athletes at the community college compared to University sport levels. Journal of Amateur Sport, 7(2), 51-66.

World Health Organization. (2024). Mental health of adolescents. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescent-mental-health