การคัดเลือกและเปรียบเทียบผลผลิตของข้าวสาลีดูรัมสายพันธุ์ดีเด่นในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน และน่าน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ข้าวสาลีดูรัมเป็นกลุ่มข้าวสาลีที่ใช้แปรรูปเป็นแป้งเซโมลินา ในขณะที่ประเทศไทยไม่มีพันธุ์เพื่อการส่งเสริมเชิงการใช้ประโยชน์ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกพันธุ์ข้าวสาลีดูรัมให้ได้ผลผลิตสูงและมีเสถียรภาพสามารถปลูกได้ในพื้นที่ภาคเหนือของไทย โดยได้เริ่มดำเนินการประเมินและคัดเลือกสายพันธุ์ข้าวสาลีดูรัม ในฤดูปลูกปี 2563/2564 จำนวน 42 สายพันธุ์ มี 9 สายพันธุ์ที่มีลักษณะทางการเกษตรที่ดีและศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง ได้แก่ MHSDWS07019, MHSDWS07020, MHSDWS07021, MHSDWS07024, MHSDWS07025, MHSDWS07026, MHSDWS07027, MHSDWS07028 และ SMGDWS18005 จากนั้นในฤดูปลูกปี 2564/2565 จึงได้นำ 9 สายพันธุ์ ทำการทดสอบปลูกเปรียบเทียบผลลิตภายในสถานีศูนย์วิจัยข้าวสะเมิง โดยให้ผลผลิตอยู่ในช่วง 800-1,000 กรัม/2.4 ตร.ม. และต่อมาในฤดูปลูกปี 2565/2566 จึงทำการปลูกเปรียบเทียบผลผลิตระหว่างสถานี จำนวน 3 แห่ง ประกอบด้วย 1) ศูนย์วิจัยข้าวสะเมิง อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่ (SMG) 2) แปลงทดลองและผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและธัญพืชเมืองหนาว ดงหลักหมื่น อ.ฝาง จ.เชียงใหม่ (DLK) และ 3) โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงบ่อเกลือ อ.บ่อเกลือ จ.น่าน (BKL) พบว่า การปลูกข้าวสาลีดูรัมในพื้นที่ SMG และ DLM มีผลทำให้สายพันธุ์ MHSDWS07026 และ MHSDWS07027 มีการเจริญเติบโต และองค์ประกอบผลผลิตสูงที่สุด ส่วนพื้นที่ BKL การปลูกด้วยสายพันธุ์ MHSDWS07020 มีผลทำให้การเจริญเติบโต และองค์ประกอบผลผลิตสูงที่สุด อย่างไรก็ตามข้าวสาลีดูรัม MHSDWS07027 และ MHSDWS07026 เป็นสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตเฉลี่ยจาก 3 พื้นที่สูงสุด และเป็นสายพันธุ์ที่มีเสถียรภาพในการให้ผลผลิตสูงที่สุด เท่ากับ 339 และ 332 กก./ไร่ ตามลำดับ
จึงมีความเหมาะสมที่แนะนำให้ปลูกในสภาพแวดล้อมทั่วไปที่ใกล้เคียงกับการศึกษานี้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ทองมา มานะกุล, ประทีป พิณตานนท์, เปรมฤดี ปินทยา, ไพโรจน์ โชตินิสากรณ์, นิพนธ์ บุญมี, นิทัศน์ สิทธิวงศ์, ปิยะพันธ์ ศรีคุ้ม, สุธีรา มูลศรี, สุวิทย์ มูลศรี และศิวะพงศ์ นฤบาล. (2550). การปลูกข้าวสาลีคามุตอินทรีย์ในเขตภาคเหนือของประเทศไทยสำหรับตลาดสหภาพยุโรป. การประชุมวิชาการข้าวและธัญพืชเมืองหนาว ประจำปี 2550.
(น. 171-184). กรุงเทพฯ: สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2567). สถิติการนำเข้า ข้าวสาลีดูรัม. เมื่อ 30 มีนาคม 2567, จาก https://impexpth.
oae.go.th/import.
สิปปวิชญ์ ปัญญาตุ้ย,สาธิต ปิ่นมณี, นงนุช ประดิษฐ์, สุรพล ใจวงศ์ษา, และ เนตรนภา อินสลุด. (2565 ก). การวิเคราะห์พื้นที่และวันปลูกของข้าวสาลีสายพันธุ์ดีเด่นที่เหมาะสมในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และแม่ฮ่องสอน. วารสารผลิตกรรมการเกษตร, 4(2), 66-79.
สิปปวิชญ์ ปัญญาตุ้ย,สาธิต ปิ่นมณี,สุมาลี มีปัญญา, นิพนธ์ บุญมี, อาทิตยา ยอดใจ, นงนุช ประดิษฐ์, สุรพล ใจวงศ์ษา, วาสนา วิรุญรัตน์, สุธีระ เหิมฮึก, และ เนตรนภา อินสลุด. (2565 ข). ผลของวันปลูกต่อผลผลิตข้าวสายพันธุ์ดีเด่นในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และแม่ฮ่องสอน. วารสารแก่นเกษตร, 50(5), 1342-1352.
สิปปวิชญ์ ปัญญาตุ้ย. (2566). การประเมินศักยภาพเชิงพื้นที่และอิทธิพลของวันปลูกต่อการผลิตข้าวสาลีสายพันธุ์ดีเด่นในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และแม่ฮ่องสอน (ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
สิปปวิชญ์ ปัญญาตุ้ย, สุรพล ใจวงศ์ษา และเนตรนภา อินสลุด. (2566). ผลของวันปลูกต่อการเจริญเติบโต องค์ประกอบผลผลิต และผลผลิตของธัญพืชเมืองหนาวสายพันธุ์ดีเด่น. วารสารแก่นเกษตร, 51(3), 452-468.
ศูนย์วิจัยข้าวสะเมิง.(2559). ข้าวสาลี (Wheat). กรุงเทพฯ: กองวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว.
อรอนงค์ นัยวิกุล.(2540). ข้าวสาลี : วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
Finnie, S., and Atwell, W.A. (2016). Wheat and Flour Testing. In Finnie, S., and Atwell, W.A. (Eds.), Wheat Flour (2 Ed.). United States: AACC International. pp. 57–77.
Guzmán, C., Autrique, J. E., Mondal, S., Singh, R. P., Govindan, V., Morales-Dorantes, A., Posadas-Romano, G., Crossa J., Ammar, K., and Peña, R. J. (2016). Response to drought and heat stress on wheat quality, with special emphasis on bread-making quality, in durum wheat. Field Crops Research, 186, 157-165. doi: 10.1016/j.fcr.2015.12.002.
Pagani, M.A. and M.C. Casiraghi. (2008). Fructans in durum wheat: an opportunity for functional foods. Tecnica Molitorai, 59(9/A). 156-162.
Paradiso, A., C. Cristina, D. G. Laura and G. D. E. Maria. (2006). Functional, antioxidant and rheological properties of meal from immature durum wheat. Journal of Cereal Science, 43(2), 216-222. doi: 10.1016/j.jcs.2005.04.009.
Pomeranz, Y. (Eds.).(1978). Cereals’78 : Better nutrition for the world’s millions. Saint Paul: American Association of Cereal Chemists.
Vaezi, B., A., Pour-Aboughadareh, R., Mohammadi, M., Armion, A., Mehraban, T., Hossein-Pour, and M., Dorii, (2017). GGE biplot and AMMI analysis of barley yield performance in Iran. Cereal Research Communications, 45(3), 500-511.doi:10.1556/0806.45.2017.019.
