สารสกัดหยาบจากเหง าของข่า (Alpinia galangal (L.) Willd) ต่อการยับยั้งการงอกและการเจริญของเมล็ดหญ้าข้าวนก

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเข้มข้นของสารสกัดหยาบและตรวจสอบ ประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบของเหง้าข่าต่อการยับยั้งการงอกและการเจริญของเมล็ดหญ้าข้าว นก นํา เหง้าข่าแห่งมาสกัดด้วยตัวทําละลายเอทานอลและเมทานอลในอัตราส่วนเหง้าข่าแห่งต่อตัวทําละลายเป็น 1:10 (w/v) จากนั้นเตรียมความเข้มข้นของแต่ละสารสกัดหยาบเป็นจํานวน 5 ความเข้มข้น ได้แก2 1000, 500, 250, 125 และ 62.5 ไมโครกรัมต2อมิลลิลิตร นําสารสกัดแต่ละความเข้มข้นใส่ในจานเพาะเมล็ดวัชพืช บ่มที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 4 วัน จากนั้นนํามาตรวจสอบเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการงอก ดัชนีการงอกของเมล็ด พันธุ์ เวลาเฉลี่ยของการงอกและอัตราการเจริญเติบโตของยอดและรากอ่อน ผลการวิจัยพบว่า ความเข้มข้น ของสารสกัดหยาบเหง้าข่าที่สกัดด้วยเมทานอลและเอทานอลที่ความเข้มข้น 1,000 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร แสดงเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการงอกสูงที่สุด โดยแสดงเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการงอกเท่ากับ 35.84±1.88 และ 11.33±11.33 เปอร์เซ็นต์ ตามลําดับ นอกจากนี้สารสกัดหยาบเหง้าข่าที่สกัดด้วยเมทานอลที่ความเข้มข้น 250 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรมีผลให้เมล็ดหญ้าข้าวนกมีความแข็งแรงต่ําโดยมีค่าดัชนีการงงอกต่ํากว่าสารสกัด หยาบจากเอทานอล ขณะที่เวลาเฉลี่ยการงอกเฉลี่ยของสารสกัดหยาบเหง้าข่าที่สกัดด้วยเมทานอลและ เอทานอลอยู่ระหว่าง 1.73-2.64 วัน ยิ่งไปกว่านั้นอัตราการเจริญเติบโตของยอดและรากอ่อนของสารสกัด หยาบทั้ง 2 ชนิด พบว่า สารสกัดหยาบเหง้าข่าที่สกัดด้วยเมทานอลที่ความเข้มข้น 250 ไมโครกรัมต่อ มิลลิลิตร แสดงอัตราการเจริญของยอดหญ้าข้าวนกต่ำที่สุดโดยอัตราการเจริญของยอด เท่ากับ 35.90±3.07 มิลลิเมตรต่อเมล็ด และสารสกัดหยาบเหง้าข่าที่สกัดด้วยเมทานอลที่ความเข้มข้น 1000 ไมโครกรัมต่อ มิลลิลิตร แสดงอัตราการเจริญของรากหญ้าข้าวนกต่ำที่สุดโดยอัตราการเจริญของราก เท่ากับ 21.03±6.65 มิลลิเมตรต่อเมล็ด ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าสารสกัดเหง้าข่าจากตัวทําละลายเมทานอลที่ความเข้มข้น 1,000 ไมโครกรัมต2อมิลลิลิตร แสดงเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการงอกของเมล็ดหญ้าข้าวนกได้ดีกว่าสารสกัดเหง้าข่าจาก ตัวทําละลายเอทานอล อีกทั้งสารสกัดเหง้าข่าจากตัวทําละลายเมทานอลมีประสิทธิภาพต2อการยับยั้งการงอก และการเจริญของเมล็ดหญ้าข้าวนกดีกว่าสารสกัดเหง้าข่าจากตัวทําละลายเอทานอล การวิจัยในครั้งนี้จึงเป็น พื้นฐานในการใช้พืชสมุนไพรในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการนํามาควบคุมเมล็ดวัชพืชบริเวณนาข้าว