การหาส่วนผสมดินปลูกที่เหมาะสมต่อคุณสมบัติของดินปลูกและการเจริญเติบโตแตงโมสายพันธุ์ตอปิโดลูกผสมควีนเลดี้ F1 ด้วยวิธีการออกแบบการทดลองแบบส่วนผสม
คำสำคัญ:
การออกแบบการทดลองแบบส่วนผสม, อัตราการเจริญเติบโตของแตงโม, สมบัติทางเคมีของดินปลูกบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาส่วนผสมของวัสดุปลูกที่เหมาะสมต่อคุณสมบัติทางเคมีของดินปลูกและอัตราการเจริญเติบโตของแตงโมสายพันธุ์ตอปิโดลูกผสมควีนเลดี้ F1 โดยใช้การออกแบบการทดลองแบบส่วนผสม (Mixture Design) โดยวัสดุปลูกที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย ขุยมะพร้าว กาบมะพร้าว มูลวัว แกลบดำ และดินปลูกเพื่อการค้า ในอัตราส่วนที่แตกต่างกันตามแผนการทดลองแบบส่วนผสม แล้วทำการวิเคราะห์ผลของอัตราการเจริญเติบโตของความสูงของต้น อัตราการเจริญเติบโตของจำนวนใบ อัตราการเจริญเติบโตของขนาดลำต้น ในส่วนของการทดสอบคุณสมบัติของวัสดุปลูก ประกอบด้วย ค่าการนำไฟฟ้า (EC) ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) และต้นทุนต่อถุง ผลการศึกษาพบว่า ส่วนผสมที่เหมาะสมที่สุดคือ ขุยมะพร้าวร้อยละ 15 กาบมะพร้าวร้อยละ 15 มูลวัวร้อยละ 20 แกลบดำร้อยละ 15.54 และดินปลูกเพื่อการค้าร้อยละ 34.47 ซึ่งทำให้อัตราการเจริญเติบตัวของความสูงของต้นร้อยละ 76.97 อัตราการเจริญเติบตัวของของจำนวนใบร้อยละ 21.30 อัตราการเจริญเติบตัวของของขนาดลำต้นร้อยละ 0.732 ต้นทุนถุงละ 12.29 บาท ค่าการนำไฟฟ้า (EC) 2.19 (dS/m) และค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) 7.2
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2567). “แตงโมเนื้อ”. http://production.doae.go.th.
นภาพร จิตต์ศรัทธา และวัชรวิทย์ รัศมี. (2562). ผลของชนิดวัสดุปลูกที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของเมล่อน (Cucumis melo L.). วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 13(2). 7-24.
วาสนา วงษ์ใหญ่. (2555). พฤกษศาสตร์พืชเศรษฐกิจมะพร้าว. ศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมการเกษตรแห่งชาติ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม.
วิทยา สุริยาภณานนท์. (2523). เอกสารประกอบการสอนวิชาอาหารและเครื่องปลูกของพืชสวน. ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตรมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สุมิตรา สุปินราช และอิศร์ สุปินราช. (2561). ผลของวัสดุปลูกต่อการเจริญเติบโตของผักกาดหอมถุง. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 49(พิเศษ1). 47-52.
สุมิตรา สุปินราช, อิศร์ สุปินราช และรัชณีพร ศรีวันชัย. (2559). ผลของวัสดุปลูกต่อการเจริญเติบโตและการออกดอกของผีเสื้อ. พืชศาสตร์สงขลานครินทร์, 2. 77-82.
Fukuda, I. M., Pinto, C. F. F., Moreira, C. S., Saviano, A. M., & Lourenço, F. R. (2018). Design of experiments (DoE) applied to pharmaceutical and analytical quality by design (QbD). Brazilian Journal of Pharmaceutical Sciences, 54(Special), e01006.
Nurin, A. Y., Tee, T. P., Chin, N. L., Zainudin, M. H. M., & Nayan, N. (2024). Optimization of watermelon waste as a bulking agent for sustainable co-composting of livestock manures using response surface methodology. Frontiers in Sustainable Food Systems, 8, 1368970.
Park, S.K., Lee, B.S., & Chung, S.J. (2024). Determination of Substrate Mixing Ratios for the Hydroponic Cultivation of Watermelon. Korean Society for Bio-Environment Control, 33(4), 34–45.
Romo, J. M., Smith, I. N., Galloway, M., & Cuthbertson, T. J. (2024). The optimal formulation of a readily compostable horticultural growing substrate for vertical farming was determined using design of experiments. Scientific Reports.
Silva, J., da Silva Dias, N., Jales, G., Rges, L., Freitas, J., Umbelino, B., Alves, T., Silva, A., Fernandes, C., Paiva, E., Morais, P., Melo, A., Brito, M., Neto, M., & Fernandes, P. (2021). Physiological responses and production of mini-watermelon irrigated with reject brine in hydroponic cultivation with substrates. Environmental Science and Pollution Research, 1–14.
Wongjun Nunkong. (2024). Substrate Culture from Leaf Sheath of Banana and Sawdust. Recent Science and Technology, 16(1), 103–115.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 ผกามาศ แท่นแก้ว , รณฤทธิ์ ขึงภูเขียว, ศิรวัฒน์ สุรโชติเวศย์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
