การประยุกต์ใช้ทฤษฎี FSN Analysis เพื่อช่วยให้การจัดการคลังม้วนกระดาษเกิดประสิทธิภาพ กรณีศึกษา บริษัทอินเตอร์ไฟเบอร์คอนเทนเนอร์ จำกัด กรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
การจัดการคลังสินค้า , การจัดหมวดหมู่สินค้าคงคลัง, การปรับปรุงประสิทธิภาพ, การควบคุมด้วยการมองเห็น, การออกแบบแผนผังคลังสินค้าบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาและสาเหตุของกระบวนการจัดการคลังม้วนกระดาษ และเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการจัดการคลังของบริษัทผลิตบรรจุภัณฑ์กระดาษลูกฟูกในกรุงเทพมหานคร โดยประยุกต์ใช้วิธีวิเคราะห์ เอฟเอสเอ็น (FSN Analysis) เพื่อจำแนกวัสดุตามความถี่ในการใช้งาน และกำหนดพื้นที่จัดเก็บที่เหมาะสมกับลักษณะการเคลื่อนไหวของวัสดุ เพื่อให้การเบิกจ่ายและจัดเก็บมีความรวดเร็วและเป็นระบบมากขึ้น พร้อมทั้งการวิเคราะห์ปัญหาโดยใช้แผนภูมิก้างปลา (Fishbone Diagram) เพื่อตรวจสอบสาเหตุของปัญหา รวมถึงการออกแบบแผนผังคลังสินค้าใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการและการใช้งาน การควบคุมด้วยการมองเห็น (Visual Control) และการจัดการพื้นที่ (Warehouse Layout) ถูกนำมาใช้เพื่อเพิ่มความสะดวกในการค้นหาและหยิบใช้สินค้า
ผลการวิเคราะห์พบว่า ปัญหาหลักเกิดจากความไม่เป็นระเบียบในการจัดเก็บและขาดความสะดวกในการหยิบใช้ เนื่องจากช่องจัดเก็บ 1 ช่องมีสินค้าหลายประเภท (3 SKU) ทำให้การค้นหาและเบิกใช้ล่าช้า ระบบจัดเก็บแบบตำแหน่งตายตัว (Fixed Location System) ซึ่งไม่สอดคล้องกับจำนวนประเภทของสินค้า (Stock Keeping Unit: SKU) ที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยจำนวน SKU เพิ่มจาก 327 รายการในปี 2563 เป็น 377 รายการในปี 2567 หรือเพิ่มขึ้นเฉลี่ยประมาณ 12 รายการต่อปี ภายในระยะเวลา 4 ปี การเพิ่มขึ้นดังกล่าวเกิดจากการขยายประเภทของกระดาษตาม เกรด แกรม และขนาด ที่หลากหลายมากขึ้น ส่งผลให้ระบบจัดเก็บเดิมไม่สามารถรองรับได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้เกิดการหยุด การทำงานของเครื่องจักรผลิตกล่องลูกฟูก (Downtime) เนื่องจากต้องรอการจัดส่งม้วนกระดาษ จากข้อมูลการเก็บบันทึก ปี 2566 พบว่าอัตราการผลิตกระดาษลูกฟูกเฉลี่ย 8,096 เมตรต่อชั่วโมง หรือคิดเป็นตารางเมตรต่อเมตรเท่ากับ 2.1 เท่า หรือเท่ากับ 17,001 ตารางเมตรต่อชั่วโมง เมื่อคำนวณการสูญเสียเวลาเครื่องจักรหยุดทำงานจากสาเหตุการจอดรอม้วนกระดาษ จำนวน 34 ครั้ง รวมเป็นเวลาทั้งสิ้น 680 นาทีหรือ เท่ากับ 12 ชั่วโมง คิดเป็นการสูญเสียโอกาสในการผลิตเท่ากับ 204,012 ตารางเมตร โดยมูลค่าในการขายเท่ากับตารางเมตรละ 14.50 บาท (อ้างอิงจากราคาขายในปี 2566) รวมมูลค่าความสูญเสียเท่ากับ 2.96 ล้านบาท
ผลจากการปรับปรุงด้วยการประยุกต์ใช้ วิธีวิเคราะห์เอฟเอสเอ็น (FSN Analysis) การจำแนกกลุ่มสินค้าคงคลังตามการจัดกลุ่มตามอัตราการใช้งานรายการสินค้าที่เคลื่อนไหวเร็ว (Fast Moving : F) เป็นวัตถุดิบที่มีอัตราการใช้งานสูง โดยมีอัตราการใช้งานอยู่ที่ 85.6% ส่วน (Slow Moving : S) เป็นวัตถุดิบที่มีอัตราการใช้งานปานกลาง โดยมีอัตราการใช้งานอยู่ที่ 10% และ (Non Moving : N) เป็นวัตถุดิบที่มีอัตราการใช้งานต่ำหรือไม่มี การใช้งานเลย โดยมีอัตราการใช้งานอยู่ 4.4% ของอัตราการใช้งานของทั้งหมด (อ้างอิงจากตารางที่2) ร่วมกับการออกแบบแผนผังคลังสินค้าใหม่ ทำให้สามารถลดขั้นตอนการปฏิบัติงานจาก 5 ขั้นตอนเหลือ 3 ขั้นตอน (ลดลง 40%) ลดเวลาเฉลี่ยในการหยิบใช้ม้วนกระดาษจาก 6 นาที 45 วินาที เหลือเพียง 44 วินาทีต่อครั้ง (ลดลง 89.11%) ต้นทุนแรงงานลดลงจาก 92,065 บาทเหลือ 10,025 บาทต่อปี (ลดลง 82,040 บาท) และไม่พบการหยุดเครื่องจักรหลังการปรับปรุง ผลการศึกษายืนยันว่าการใช้ วิธีวิเคราะห์เอฟเอสเอ็น (FSN Analysis) ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการคลังสินค้าได้อย่างมีนัยสำคัญทั้งด้านเวลา ต้นทุน และความถูกต้องในการดำเนินงาน
เอกสารอ้างอิง
จุติวรรษ ภู่สีม่วง. (2565). การเพิ่มประสิทธิภาพการหยิบกรอบแว่นตาโดยทฤษฎี FSN – ANALYSIS กรณีศึกษา บริษัท ไทยออฟติคอล จำกัด มหาชน. [การค้นคว้าอิสระวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต]. สาขาวิชาการจัดการทางวิศวกรรม, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, กรุงเทพฯ.
ชนิกานต์ เปรมปรีดิ์. (2566). การจัดการคลังสินค้า กรณีศึกษา กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรหนองตูมพัฒนา ตำบลหนองตูม อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย. [การค้นคว้าอิสระปริญญาวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต]. สาขาวิชาเทคโนโลยีผู้ประกอบการและการจัดการนวัตกรรม, มหาวิทยาลัยนเรศวร, พิษณุโลก.
ธนัชชา ขลุ่ยประเสริฐ. (2565). การเพิ่มประสิทธิภาพการจัดผังคลังสินค้า กรณีศึกษา บริษัท ABC จำกัด. [การค้นคว้าอิสระปริญญาวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต]. สาขาวิชาการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน, มหาวิทยาลัยบูรพา, ชลบุรี.
ธีรวัฒน์ แก่นในเมือง. (2564). การใช้วิธีวิเคราะห์เอฟเอสเอ็น และอีซีอาร์เอส สำหรับการปรับปรุงประสิทธิภาพการจัดการคลังสินค้า กรณีศึกษา บริษัท AAA. [การค้นคว้าอิสระวิศวกรรมศาสตร์มหาบัณฑิต]. สาขาวิชาการจัดการทางวิศวกรรม, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ปทุมธานี.
บริษัท อินเตอร์ กรุ๊ป แพคเกจจิ้ง จำกัด. (2567, 28 สิงหาคม). ประวัติความเป็นมา. https://www.inter-group.co.th/
บริษัท อินเตอร์ไฟเบอร์ คอนเทนเนอร์ จำกัด. (2567, 28 สิงหาคม). ประวัติความเป็นมา. https://www.inter-group.co.th/
รัตนา ธัญญเจริญ. (2565). แนวทางการปรับปรุงระบบการจัดการคลังสินค้าสำเร็จรูปด้วยวิธี ABC Analysis กรณีศึกษา บริษัท จำหน่ายอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ในจังหวัดสมุทรสาคร. [การค้นคว้าอิสระปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. คณะบริหารธุรกิจ, มหาวิทยาลัยธนบุรี, กรุงเทพฯ.
อภิศักดิ์ วงศ์สนิท. (2563). การจัดการคลังสินค้าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดเก็บสินค้า. [การค้นคว้าอิสระปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัญฑิต]. สาขาวิชาการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, กรุงเทพฯ.
Amri Yanuar. (2020). ANALISIS PENGENDALIAN PERSEDIAAN MENGGUNAKAN FSN ANALYSIS PADA WAREHOUSE UKM ONLINE. Program Studi D4 Logistik Bisnis.
Hudori, M., & Niro Tami, B. (2019). Pengelompokan Persediaan Barang Dengan Metode FSN Analysis (Fast, Slow and Non-moving) Berdasarkan Turn Over Ratio (TOR). Program Studi Manajemen Logistik.
Tambunan, M., Syahputri, K., Rizkya, I., Sari, R., Cahyo, M. (2018). Storage design using Fast moving, Slow moving and Non moving (FSN) analysis. Department of Industrial Engineering, Faculty of Enginnering, Universitas Sumatera Utara.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 เจษฎา มณีย้อย, ฉัตรชัย เหล่าเขตการณ์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
