วารสารวิศวกรรมและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

การพัฒนากระบวนการผลิตกระดาษจากฟางข้าวด้วยวิธีทางกลร่วมกับวิธีทางชีวภาพ

ภักดี สิทธิฤทธิ์กวิน — 2025-02-28

วัตถุประสงค์ของการวิจัยในครั้งนี้เพื่อศึกษาขั้นตอนการผลิตกระดาษจากฟางข้าวโดยใช้วิธีทางกลร่วมกับวิธีทางชีวภาพ และศึกษาคุณสมบัติกระดาษจากฟางข้าวที่ได้มาจากกระบวนการผลิต โดยจะมีการเลือกฟางข้าวของต้นข้าวสองชนิดคือข้าวหอมมะลิ กข15 และข้าวเหนียวเขี้ยวงู มาทดสอบทำเยื่อกระดาษด้วยวิธีทางกล ได้แก่ การบดสับด้วยเครื่องจักร และการต้มในถังแรงควบคุมแรงดันที่มีการออกแบบและสร้างขึ้นมาให้เหมาะสมกับการใช้งาน โดยใช้อุณหภูมิในการต้ม 140 องศาเซลเซียส ความดัน 361 กิโลปาสคาล เพื่อลดเวลาและประหยัดเชื้อเพลิงในการต้มเยื่อกระดาษในส่วนวิธีทางชีวภาพจะนำฟางข้าวมาหมักกับน้ำที่มีสารจุลินทรีย์ย่อยสลาย พด.2 จากนั้นนำเยื่อฟางที่ได้ไปขึ้นรูปเป็นกระดาษและนำไปทดสอบหาคุณสมบัติ หลังการทดสอบพบว่า ฟางข้าวจากข้าวหอมมะลิ กข15 สามารถนำไปผลิตเป็นกระดาษจากฟางได้ดีกว่า เนื่องจากให้ปริมาณเยื่อกระดาษได้มากกว่า เมื่อนำฟางข้าวไปผ่านขั้นตอนทางกลและนำไปแช่ ในน้ำที่มีเชื้อจุลินทรีย์ พด2. เป็นเวลา 30 วัน จะสามารถนำไปต้มในถังควบคุมแรงดันเป็นเวลา 30 นาที ซึ่งวิธีดังกล่าวสามารถลดเวลาการต้มเยื่อฟางได้ดีกว่าวิธีการผลิตด้วยสารโซดาไฟจึงทำให้ประหยัดพลังงานได้มากกว่า โดยที่ความยาวของเส้นใยเยื่อฟางข้าวที่เหมาะจะใช้ที่ขนาด 33.4 มิลลิเมตร น้ำหนักเยื่อกระดาษ 45 กรัม ความหนากระดาษ 0.33 มิลลิเมตร และใช้แป้งข้าวเจ้าเป็นตัวปรับปรุงคุณภาพกระดาษจะทำให้ความต้านทานแรงดึงของกระดาษมากที่สุด 142.1 นิวตัน มีดัชนีต้านทานแรงดึง 58.42 นิวตันเมตรต่อกรัม เพิ่มมากขึ้นแต่การซับน้ำลดลงเหลือร้อยละ 75.58 ซึ่งมีคุณสมบัติเพียงพอต่อการนำไปพัฒนาอัดขึ้นรูปไปเป็นบรรจุภัณฑ์ใส่อาหารได้

การปรับปรุงประสิทธิภาพของเทคนิค Weighted Aggregated Sum Product Assessment โดยใช้ Gibbs Entropy สำหรับการแก้ปัญหาการตัดสินใจแบบหลายเกณฑ์

นรงค์ วิชาผา — 2025-02-28

การตัดสินใจแบบหลายเกณฑ์ (Multi-Criteria Decision Making: MCDM) เป็นแนวทางสำคัญที่ใช้ในกระบวนการตัดสินใจที่มีปัจจัยหลายด้าน โดยได้รับความนิยมในสาขาต่าง ๆ เช่น วิศวกรรม การจัดการ และโลจิสติกส์ เทคนิค Weighted Aggregated Sum Product Assessment (WASPAS) เป็นหนึ่งในเทคนิค MCDM ที่มีประสิทธิภาพสูง เนื่องจากสามารถผสานจุดแข็งของ Weighted Sum Model (WSM) และ Weighted Product Model (WPM) อย่างไรก็ตาม ข้อจำกัดของ WASPAS คือ การกำหนดค่าพารามิเตอร์ เท่ากับ 0.5 เป็นค่าคงที่ ซึ่งอาจส่งผลต่อความแม่นยำของการจัดอันดับตัวเลือก งานวิจัยนี้นำเสนอแนวทางใหม่โดยใช้ Gibbs Entropy เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของพารามิเตอร์ และใช้ค่าเอนโทรปีเป็นตัวชี้วัดในการจัดลำดับทางเลือก โดยทำการทดสอบกับปัญหาการเลือกเครื่องกลึง CNC (Computer Numerical Control Lathe) ผลการทดลองพบว่าวิธี ที่นำเสนอมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน (r) สูงมาก โดยเมื่อเปรียบเทียบกับ WASPAS (r =1.000) และ COPRAS (r = 0.937) แสดงให้เห็นว่าวิธีที่นำเสนอมีความน่าเชื่อถือสูงและให้ผลลัพธ์ที่สอดคล้องกับวิธีมาตรฐาน งานวิจัยนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับปัญหา MCDM ที่ต้องการพิจารณาผลกระทบของพารามิเตอร์ เพื่อเพิ่มความแม่นยำและความน่าเชื่อถือในการตัดสินใจยิ่งขึ้น

การเปรียบเทียบการจัดเส้นทางการขนส่งด้วยวิธีอัลกอริทึมแบบประหยัดและวิธีเพื่อนบ้านใกล้ที่สุด: กรณีศึกษาโรงน้ำดื่มภูเพชร อำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย

ขวัญข้าว สามารถกุล — 2025-02-28

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดเส้นทางรูปแบบเดิมและนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบการจัดเส้นทางรูปแบบใหม่ เพื่อให้สามารถลดต้นทุนการขนส่งได้ การดำเนินการวิจัยเริ่มจากการรวบรวมข้อมูลเส้นทางขนส่งที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน จากนั้นทำการวิเคราะห์และคำนวณเส้นทางโดยใช้วิธีอัลกอริทึมแบบประหยัดและวิธีการเพื่อนบ้านใกล้ที่สุด เพื่อนำผลลัพธ์ที่ได้มาเปรียบเทียบกัน จากผลการวิจัยพบว่า ในการจัดเส้นทางการขนส่งน้ำดื่มในหนึ่งสัปดาห์ โดยเส้นทางรูปแบบเดิมมีจำนวนเส้นทาง 14 เส้นทาง ระยะทางรวม 413.1 กิโลเมตร และต้นทุนรวมในการขนส่ง 1,659.84 บาทต่อสัปดาห์ ขณะเดียวกันการใช้อัลกอริทึมแบบประหยัดสามารถลดจำนวนเส้นทางลงเหลือ 12 เส้นทาง ระยะทางรวมลดลงเหลือ 333 กิโลเมตร และต้นทุนรวมในการขนส่ง 1,459.17 บาทต่อสัปดาห์ ส่วนวิธีเพื่อนบ้านใกล้ที่สุดสามารถลดจำนวนเส้นทางลงเหลือ12 เส้นทาง ระยะทางรวมลดลงเหลือ 354 กิโลเมตร และต้นทุนรวมในการขนส่ง 1,652.41 บาทต่อสัปดาห์

การออกแบบและพัฒนาเครื่องบรรจุดินปลูกอัตโนมัติเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตด้วยเทคนิคการกระจายหน้าที่เชิงคุณภาพ

ปิยณัฐ โตอ่อน — 2025-02-28

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบและพัฒนากระบวนการผลิตดินปลูกโดยการสร้างเครื่องบรรจุดินปลูกอัตโนมัติ และเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพโดยใช้เทคนิคการศึกษางานในการวิเคราะห์และปรับปรุงกระบวนการผลิตดินปลูก โดยที่กระบวนการผลิตเดิมประกอบด้วย 11 ขั้นตอน ใช้เวลารวม 80 นาที มีระยะทางเคลื่อนที่ 6 เมตร และใช้แรงงานทั้งหมด 4 คน ซึ่งเป็นข้อมูลเบื้องต้นกระบวนการผลิตรูปแบบเดิม ในงานวิจัยนี้มีขั้นตอนการดำเนินงานเริ่มจากศึกษากระบวนการทำงานด้วยเทคนิคการศึกษางานและเทคนิค ECRS ร่วมกับการใช้เทคนิคการกระจายหน้าที่เชิงคุณภาพ (QFD) สำหรับนำมาใช้ในการปรับปรุงกระบวนการผลิตดินปลูก และออกแบบเครื่องบรรจุดินปลูกอัตโนมัติ ให้สามารถลดขั้นตอนการทำงาน ลดเวลา และเพิ่มกำลังการผลิตได้ จนนำไปสู่การเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตดินปลูกที่ตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใช้งานได้อย่างเหมาะสมตามคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ ผลจากการปรับปรุงกระบวนการผลิตพบว่า เครื่องบรรจุอัตโนมัติที่ออกแบบตามหลักการ ECRS ร่วมกับ QFD สามารถลดขั้นตอนการผลิตลงเหลือเพียง 6 ขั้นตอน โดยใช้เวลาเพียง 35 นาที ทำให้ความสามารถในการผลิตเพิ่มขึ้นร้อยละ 50 เมื่อเทียบกับกระบวนการผลิตเดิมโดยไม่มีเครื่องบรรจุอัตโนมัติ แนวทางที่นำเสนอนี้สามารถพัฒนาเครื่องบรรจุดินปลูกระบบอัตโนมัติให้สามารถตอบโจทย์ด้านคุณภาพตามความต้องการของลูกค้า

การปรับปรุงกระบวนการผลิตด้วยหลักการลดความสูญเปล่า ECRS: กรณีศึกษา กระบวนการผลิตขาธงญี่ปุ่นตั้งป้ายไวนิล

สุภาพร แสนกุล — 2025-02-28

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงกระบวนการผลิตขาธงญี่ปุ่นตั้งป้ายไวนิลโดยใช้หลักการลดความสูญเปล่า ECRS เพื่อลดเวลาและระยะทางในการผลิต รวมถึงกำหนดกระบวนการมาตรฐาน ซึ่งเริ่มต้นจากการศึกษากระบวนการผลิตในปันจุบันด้วยแผนภูมิกระบวนการไหลและแผนภาพไดอะแกรม จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหารากที่แท้จริงของปัญหาโดยการระดมสมองร่วมกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องผ่านแผนภูมิก้างปลา จากนั้นระบุปัจจัยที่ทำให้เกิดความสูญเปล่าด้วยหลักการ ECRS และปรับปรุงกระบวนการผลิตให้เป็นมาตรฐาน การเปรียบเทียบผลการวิจัยจะพิจารณาถึงจำนวนขั้นตอนการปฏิบัติงาน เวลา และระยะทางที่ลดลง ผลการวิจัยแสดงว่า กระบวนการผลิตก่อนการปรับปรุงมี 39 ขั้นตอน ใช้เวลา 12 ชั่วโมง 4 นาที 29 วินาที และระยะทาง 176 เมตร หลังการปรับปรุง จำนวนขั้นตอนลดลงเหลือ 29 ขั้นตอน ใช้เวลา 8 ชั่วโมง 45 นาที 7 วินาที และระยะทาง 127.5 เมตร นั่นคือ สามารถลดขั้นตอนในการปฏิบัติงานได้ร้อยละ 25.64 เวลาในการผลิตลดลงร้อยละ 27.52 และระยะทางลดลงร้อยละ 27.56 จึงสรุปว่าการปรับปรุงกระบวนการผลิตด้วยหลักการลดความสูญเปล่า ECRS สามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตได้อย่างเหมาะสม